Գյուլիստանի պայմանագիր

1․ Ո՞ւմ միջև և ե՞րբ կնքվեց Գյուլիստանի պայմանագիրը։

Պայմանագիրը ստորագրվեց Գյուլիստան բերդ-ամրոցում 1813 թ. հոկտեմբերի 12-ին Պարսկաստանի և Ռուսաստանի միջև։

2․ Ո՞ր կետերն էին վերաբերում Հայաստանին և հայ ժողովրդին։

3֊րդ հոդվածը․ Գյուլիստանի պայմանագրով Պարսկաստանը ճանաչում է Ռուսաստանի բոլոր նվաճումներն Անդրկովկասում, Ռուսաստանի սեփականությունն է համարում նաև Ղարաբաղի, Գանձակի, Շաքիի, Շիրվանի, Դերբենդի, Ղուբայի, Բաքվի և Թալիշի խանությունները, Լոռու, Ղազախի, Շամշադինի, Զանգեզուրի և Շորագյալի (Շիրակի) գավառները: Ինչպես նաև՝ Ղարաբաղի և Գանձակի խանությունները մտնում էին Ելիզավետպոլի գավառի մեջ։

3․ Ի՞նչ շահեր էին հետապնդում Ռուսաստանը և Պարսկաստանը։

Կովկասը ուներ/ունի հրաշալի աշխարհագրական դիրք, որը կծառայեր ի օգուտ ցանկացած երկրի։ Հետապնդում էին հիմնականում էկոլոգիական և առևտրային շահեր։ Կովկասով էին անցնում այն ճանապարհները, որոնք Եվրոպան կապում էին Ասիային։ Առևտուրը կզարգանար և՛ ցամաքային, և՛ ջրային ուղիներով։

4․ Ո՞ր կետերի հետ համաձայն չեք։

Մասնավորապես համաձայն չեմ այն բանի հետ, որ Ղարաբաղի և Գանձակի խանությունները մտնում էին Ելիզավետպոլի գավառի մեջ։

5․ Կստորագրեի՞ք արդյոք այս պայմանագիրը։ Այո/Ոչ։ Ինչո՞ւ։

Դպրոցական տարիներից հիշում եմ, որ մինչ այս պայմանագիրը հայերը լավ կացության մեջ չէին․ հարկերը շատ էին, ժողովուրդը՝ անգրագետ և այլն։ Կստորագրեի միայն այն պայմանով, որ հաշվի կնստեն իմ սեփական պայմանների հետ՝ գիտակցելով, որ ինչ֊որ չափով օգուտ ենք ստանալու Ռուսաստանի կազմի մեջ լինելուց։

Աղբյուրներ՝ 1, 2, 3